Powstanie 1863-1864 było najdłużej trwającym zrywem niepodległościowym w epoce porozbiorowej. Do walki wciągnęło wszystkie warstwy społeczeństwa, odcisnęło się silnie na ówczesnych stosunkach międzynarodowych, a wreszcie spowodowało ogromny przełom społeczny i ideowy w dziejach narodowych, co wywarło decydujący wpływ na rozwój nowoczesnego społeczeństwa polskiego.
Również na ziemiach łęczyńskim widać ślady powstańczych walk. Z okazji 160.rocznicy pragniemy przypomnieć Państwu miejsca pamięci związane z powstaniem styczniowym w powiecie łęczyńskim i zachęcamy do zadumy w tych miejscach.
Zebrane fotografie i opisy znajdziecie również w raporcie Fundacji Rozwoju Powiatu Łęczyńskiego 
“Miejsca pamięci w powiecie łęczyńskim”.
Dzisiejszy cykl wpisów zaczynamy od głazu pamiątkowego, który znajduje się w gminie Ludwin.
W okresie Powstania Styczniowego tereny te ze względu na swą niedostępność i lesistość były miejscem funkcjonowania oddziałów powstańczych. W połowie lipca doszło do koncentracji oddziałów operujących w danej chwili w obwodach radzyńskim, łukowskim i lubelskim. Na miejsce koncentracji wybrano trudno dostępne, ze względu na liczne bagna i torfowiska lasy puchaczowsko-łęczyńskie. W wyniku koncentracji w rejonie Skarbiny- Nadrybia-Kaniwoli 20 lipca zostały zebrane cztery silne oddziały powstańcze w sile 1500 ludzi pod dowództwem pułkownika Michała Jana Heidenreicha Kruka, do którego dołączyły grupy pod dowództwem Władysława Ruckiego, Tadeusza Wierzbickiego i Karola Krysińskiego. 23 lipca 1863 roku doszło do bitwy pod Kaniwolą, a dokładniej między lasem i Jeziorem Dratowskim przy zbiegu dróg do Ludwina Nadrybia i Rozpłucia, gdzie połączone siły powstańcze zostały pokonane przez przeważające wojska rosyjskie. Walka ta zakończyła się klęską Polaków. Ponadto drewniane zabudowania dworskie zostały spalone. Poległych Partyzantów pochowano w Łęcznej.