W dniu 01 marca 2022 roku w powiecie łęczyńskim w Witaniowie powstała Izba Pamięci Żołnierzy Niezłomnych. Utworzenie Izby to inicjatywa przybliżająca zwiedzającym historię walki o niepodległą Polskę poprzez upamiętnienie swoich bohaterów m.in Zdzisława Brońskiego ps “Uskok” oraz Adama Stanisława Kuchcewicza ps “Wiktor” walczących na ziemi łęczyńskiej.

Zdzisław Broński ps. „Uskok” urodził się 24 grudnia 1912 r. w Radzicu Starym (gm. Ludwin, pow. lubartowski). Działalność wyzwoleńczo-niepodległościowa kapitana trwała bardzo długo. Należał On do najaktywniejszych i najbardziej bezkompromisowych dowódców antykomunistycznego podziemia. Po ucieczce z obozu jenieckiego w październiku 1940 r. powrócił w rodzinne strony. Za pośrednictwem kolegów z ‘Siewu’ nawiązał kontakt
z Polską Organizacją Zbrojną, a po jej scaleniu z Armią Krajową (jesień 1942 r.) został dowódcą placówki AK nr XIV a w Radzicu Starym. Jako dowódca oddziału partyzanckiego AK, a następnie Zrzeszenia WiN na Lubelszczyźnie podlegał mjr. Hieronimowi Dekutowskiemu ps. „Zapora”. 21 maja 1949 r. grupa operacyjna MO, UB i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego otoczyła jego kryjówkę na terenie gospodarstwa Lisowskich w Dąbrówce (obecnie Nowogród, województwo lubelskie). 21 maja 1949 r. ‘Uskok’ popełnił samobójstwo, detonując granat.

Kpt. Zdzisław Broński „Uskok” (1912 – 1949)

Adam Stanisław Kuchcewicz ps “Wiktor” urodził się 24 grudnia 1922 r. w Łęcznej.
W okresie okupacji niemieckiej był zastępcą d-cy XIII plutonu, rej. I (Spiczyn) AK, mp. Łęczna. Po wejściu Sowietów związał się z NSZ, dowodził patrolami Pogotowia Akcji Specjalnej w oddziałach “Zemsty” (ppor. Eugeniusz Walewski, zamordowany po ujawnieniu się – 3 grudnia 1945 r.) i “Boruty” (sierż. Stefan Brzuszek, 17.08.1946 r. popełnił samobójstwo, otoczony przez UB w bunkrze we wsi Kulik, pow.Chełm). Po śmierci sierż. Stefana Brzuszka “Wiktor” podporządkował się “Uskokowi”. Pełnił funkcję dowódcy plutonu, a następnie szefa sztabu. Był d-cą patrolu i przez pewien czas zastępcą „Uskoka”. Przeprowadził wiele samodzielnych akcji, jak również we współpracy z oddziałami ppor. cz.w. Edwarda Taraszkiewicza „Żelaznego” i Józefa Struga „Ordona”, m.in. zasadzka w lesie pod Sernikami (1 V 1947 r.) oraz pacyfikacja Puchaczowa (3.07.1947 r.), którą przeprowadził wspólnie z “Żelaznym” i „Ordonem”. Adam Stanisław Kuchcewicz zginął z bronią w ręku w lutym 1953 r. w Piaskach koło Lublina.

Adam Stanisław Kuchcewicz ps “Wiktor” (1922 – 1953)

Zdzisław Broński „Uskok” i Stanisław Kuchciewicz „Wiktor”, prawdopodobnie 1947 r.

Skip to content